Z raportu „Skok w dorosłość” przygotowanego przez Politechnikę Wrocławską wynika, że aż 31,5% badanych nie miało pewności, czy zamierza rozpocząć studia. Tak wysoki odsetek osób niezdecydowanych świadczy o trudnościach związanych z wyborem odpowiedniego kierunku. Tego rodzaju decyzja wymaga dziś więcej niż tylko intuicji – jej skutki mogą towarzyszyć przez całe życie zawodowe. W czasach szybkich przemian na rynku pracy wybór kierunku nie powinien opierać się jedynie na zainteresowaniach czy rozmowach ze znajomymi. Potrzebne jest szersze spojrzenie, które uwzględnia tempo zmian technologicznych, rosnące wymagania pracodawców oraz to, jak różne branże się przekształcają.

Rynek pracy pod lupą – jakie zawody nabierają znaczenia?

Planując przyszłość zawodową, coraz więcej młodych ludzi sięga po statystyki, które pokazują, w jakich obszarach będzie rosło zapotrzebowanie na specjalistów. Choć nie da się przewidzieć każdego scenariusza, pewne tendencje są już dziś dobrze widoczne. Rosnąca rola sztucznej inteligencji, ochrona danych, rozwój biotechnologii oraz zmiany klimatyczne wpływają na sposób funkcjonowania gospodarek. Równocześnie społeczeństwa starzeją się i potrzebują większego wsparcia zdrowotnego zarówno pod względem fizycznym, jak i psychicznym. Opieka nad osobami starszymi, zdrowie psychiczne, dostęp do terapii czy rozwój usług telemedycznych zyskują na znaczeniu.

Jak pokazuje „Barometr Zawodów”, brakuje pracowników w wielu branżach – od IT po energetykę. Firmy intensywnie poszukują analityków danych, specjalistów od cyberbezpieczeństwa i ekspertów wdrażających zasady zrównoważonego rozwoju. Warto mieć świadomość tych potrzeb i wybierać ścieżkę edukacyjną, która nie tylko wzbudza zainteresowanie, ale również daje konkretne umiejętności potrzebne w dynamicznie zmieniającej się rzeczywistości.

Technologie zmieniają zawody

Szybki rozwój automatyzacji i systemów opartych na sztucznej inteligencji sprawia, że wiele rutynowych zadań zaczyna przechodzić w ręce maszyn. Nie oznacza to jednak, że ludzie przestaną być potrzebni. Wręcz przeciwnie – zmieni się sposób ich pracy i wymagania wobec kompetencji. Z tego powodu przy wyborze studiów dobrze jest sprawdzić, czy uczelnia oferuje wiedzę, którą trudno będzie zastąpić algorytmem.

Przykład? Dziedziny związane z marketingiem. Obsługa mediów społecznościowych to dziś za mało. Znacznie bardziej liczy się zrozumienie mechanizmów stojących za zachowaniami konsumentów, umiejętność analizowania danych oraz projektowania kampanii, które reagują na potrzeby odbiorcy w czasie rzeczywistym. To kompetencje, które będą wartościowe niezależnie od zmian w algorytmach. Podobna sytuacja dotyczy kierunków humanistycznych – połączenie wiedzy z zakresu psychologii z umiejętnościami technologicznymi daje przewagę nad osobami skupionymi wyłącznie na jednym podejściu.

Co z kierunkami związanymi z ruchem i zdrowiem?

Kierunki typu kultura fizyczna, fizjoterapia, terapia zajęciowa czy turystyka i rekreacja zyskują na znaczeniu w świecie, który mierzy się z problemami zdrowotnymi, wykluczeniem społecznym i potrzebą lepszego samopoczucia psychofizycznego. Społeczeństwo starzeje się, a dostęp do specjalistycznych usług rehabilitacyjnych i aktywności wspierających zdrowie jest coraz ważniejszy.

Fizjoterapeuci, instruktorzy rekreacji, specjaliści od aktywizacji seniorów, terapeuci pracujący z dziećmi lub osobami z niepełnosprawnościami – te zawody odpowiadają na realne wyzwania współczesności. Studia na tych kierunkach rozwijają wiedzę z zakresu anatomii, pedagogiki, psychologii i zdrowego stylu życia. Co więcej, dają możliwość pracy nie tylko w placówkach medycznych, ale również w ośrodkach sportowych, sanatoriach, centrach terapii lub prywatnych gabinetach. Zyskują także osoby, które potrafią łączyć kompetencje z różnych dziedzin, przykładowo instruktor sportów wodnych z wykształceniem pedagogicznym może pracować zarówno z młodzieżą, jak i z osobami po przebytych urazach.

W tych zawodach nie liczy się tylko wiedza – ważna jest empatia, umiejętność pracy z drugim człowiekiem i elastyczność działania. To cechy, które trudno zautomatyzować i które będą miały znaczenie niezależnie od postępu technologicznego.

Umiejętności, które sprawdzają się w każdej branży

Choć systemy oparte na sztucznej inteligencji potrafią błyskawicznie analizować dane, wciąż istnieją obszary, w których człowiek radzi sobie lepiej. W świecie zawodowym coraz bardziej ceni się umiejętności, które można zastosować w wielu rolach – nie są przypisane do jednego zawodu, ale sprawdzają się w różnorodnych środowiskach. Osoby, które potrafią logicznie myśleć, szybko reagować na zmiany i budować relacje, łatwiej odnajdują się w zawodach, w których potrzeby i zasady zmieniają się z miesiąca na miesiąc.

Do kompetencji szczególnie cennych, niezależnie od wybranej ścieżki edukacyjnej, należą:

• twórcze podejście – zdolność wychodzenia poza schemat i tworzenia nieoczywistych rozwiązań;
• umiejętność rozumienia emocji – wrażliwość na potrzeby innych, uważność i dobre porozumiewanie się z ludźmi;
• działanie zespołowe – skuteczna współpraca z osobami o różnych poglądach, doświadczeniach i stylach pracy;
• świadomość cyfrowa – rozumienie podstaw działania technologii, obsługa narzędzi online i umiejętność analizowania danych.

Studia to świetny czas, by zacząć nad tym pracować. Praktyczne projekty, występy przed publicznością, doświadczenia zdobyte za granicą czy praktyki zawodowe – wszystko to pozwala rozwijać się na różnych płaszczyznach. Dzięki temu po zakończeniu studiów można pewniej wkroczyć na rynek pracy i odnaleźć się w zupełnie nowych warunkach.

Edukacja nie kończy się wraz z dyplomem

Tempo rozwoju technologii sprawia, że programy akademickie nie zawsze nadążają za rzeczywistością. Dlatego dyplom przestaje być gwarancją zatrudnienia. Traktuje się go raczej jako pierwszy krok, początek dłuższej drogi. Coraz więcej osób zdaje sobie sprawę, że największą przewagą staje się zdolność do szybkiego uczenia się. Gotowość do zmiany, otwartość na nowe rozwiązania i elastyczność w myśleniu stają się dziś nieocenione.

Osoba, która nie traktuje zdobycia tytułu jako końca edukacji, z łatwością odnajduje się w nowych branżach, szybciej reaguje na zmiany w otoczeniu i nie boi się próbować nowych rzeczy. Takie nastawienie sprawdza się zwłaszcza wtedy, gdy trzeba podjąć nowe wyzwania zawodowe lub zmienić specjalizację.

Co naprawdę daje uczelniany program?

Podczas wyboru studiów warto spojrzeć nie tylko na nazwę kierunku, ale także na to, jak wyglądają konkretne zajęcia. Dobrze skonstruowany program nie ogranicza się do teorii – daje przestrzeń na samodzielność, rozwija ciekawość i zachęca do wychodzenia poza jeden obszar. Zanim podejmiesz decyzję, poszukaj informacji na stronach uczelni. Ten sam kierunek może wyglądać zupełnie inaczej na dwóch różnych uniwersytetach.

Przyjrzyj się, jaką część programu zajmują zajęcia praktyczne i czy masz dostęp do dodatkowych aktywności – wyjazdów terenowych, projektów z różnych dziedzin albo zajęć, które łączą teorię z doświadczeniem zdobywanym w firmach. Kierunek, który daje możliwość wyboru przedmiotów i pozwala tworzyć własną ścieżkę, lepiej przygotowuje do realiów pracy. Przykładowo, student logistyki, który zainteresuje się analizą danych (data science), może później tworzyć bardziej trafne strategie w firmach transportowych. A ktoś z informatyki, kto dołączy do zajęć z psychologii, szybciej zrozumie potrzeby użytkowników aplikacji.

Więcej wskazówek znajdziesz tutaj: https://cosinusyoung.pl/blog/planowanie-kariery-edukacyjnej/jakie-studia-wybrac,35

Gdy ambicje zderzają się z rynkiem

Nawet jeśli dobrze orientujesz się, gdzie czeka najwięcej ofert pracy, warto spojrzeć też na swoje możliwości i wartości. Jeżeli wybierasz studia wyłącznie pod wpływem popularnych rankingów lub prognoz zarobków, może się okazać, że z czasem stracisz motywację. Z drugiej strony – jeśli kierujesz się wyłącznie pasją, nie sprawdzając, czy po studiach znajdziesz pracę, rozczarowanie może przyjść szybciej, niż się spodziewasz.

Najlepszy efekt osiągniesz wtedy, gdy Twoje zainteresowania spotkają się z rzeczywistym zapotrzebowaniem na rynku. Trzeba przy tym dobrze poznać siebie i jednocześnie być gotowym do modyfikowania planów. Czasem wystarczy jeden dodatkowy kurs lub projekt, by znacznie zwiększyć swoje szanse na dobrą pracę bez rezygnacji z tego, co daje satysfakcję.

Poznaj siebie, zanim zaczniesz wybierać

Zanim wejdziesz w świat katalogów uczelni i porównywania kierunków, zatrzymaj się na chwilę i zastanów nad sobą. Co sprawia Ci radość? Co robisz z łatwością? Wolisz pracować z ludźmi czy wolisz działać samodzielnie? Lepiej czujesz się w działaniach konkretnych i uporządkowanych czy przy bardziej swobodnych, kreatywnych zadaniach?

Nie chodzi o wyniki w nauce, lecz o to, co naturalnie Cię wciąga. W poszukiwaniach może pomóc test predyspozycji, który znajdziesz w poradni psychologicznej lub biurze karier. Warto również pomyśleć o tym, czego oczekujesz od swojej przyszłej pracy – czy zależy Ci na bezpieczeństwie finansowym, elastycznym czasie, czy chcesz mieć poczucie sensu w tym, co robisz. Jeśli połączysz te refleksje z obserwacją rynku pracy, łatwiej będzie Ci podjąć decyzję, która ma szansę sprawdzić się w praktyce.

Kierunek studiów jako początek drogi

Wybór studiów powinien być świadomym krokiem, który łączy Twoje cele, wartości i potrzeby rynku. Sama nazwa kierunku nie mówi zbyt wiele; liczy się to, co wyniesiesz z tych studiów, jakie umiejętności zdobędziesz i jak potrafisz je wykorzystać. Zamiast szukać jedynej słusznej ścieżki kariery, lepiej zadbać o to, by pozostać elastycznym i umieć się dostosować do zmieniających się warunków.

Ważne jest nie tylko to, czego się nauczysz, ale też jakich ludzi poznasz, w jakich projektach weźmiesz udział i jak rozwiniesz swoje mocne strony. Studia mogą być okazją do budowania solidnych podstaw zawodowych – takich, które sprawdzą się niezależnie od tego, jak zmieni się rynek. Gdy traktujesz edukację jako osobisty projekt, który możesz modyfikować i rozwijać, łatwiej będzie Ci odnaleźć się w zawodowej rzeczywistości i zareagować na wyzwania przyszłości.

Źródła:

• CosinusYoung
• Jak wybrać „dobry” kierunek studiów – Wojewódzki Urząd Pracy w Łodzi
• Jakie studia wybrać, jeśli interesujesz się nowoczesnymi technologiami? – Akademia Łukasiewicza
• Your guide to choosing the best college major for you – University of Cincinnati
• 23 Best Business Majors for the Future Job Market – University of the Potomac

Artykuł przygotowany we współpracy z partnerem serwisu.
Autor: Joanna Ważny

• Poprzedni artykuł
• Następny artykuł